ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΕΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Ι (XHM-111)
Σπύρος Κορνήλιος, Μαρία Αποστολάκη
Περιγραφή
Σκοπός του Μαθήματος
- Κατανόηση δομικών χημικών εννοιών μέσω εργαστηριακής εφαρμογής
- Εκμάθηση βασικών πειραματικών τεχνικών
- Εξοικείωση στη χρήση απλών εργαστηριακών συσκευών.
- Προσαρμογή και εργασία σε εργαστηριακό περιβάλλον που περιλαμβάνει: κανονισμό και ασφάλεια εργαστηρίου, χειρισμό αντιδραστηρίων, οργάνωση χρόνου πειραμάτων, τήρηση εργαστηριακού τετραδίου, τρόπους παρουσίασης αποτελεσμάτων, σύνταξη αναφοράς.
Σκοπός του Μαθήματος
- Κατανόηση δομικών χημικών εννοιών μέσω εργαστηριακής εφαρμογής
- Εκμάθηση βασικών πειραματικών τεχνικών
- Εξοικείωση στη χρήση απλών εργαστηριακών συσκευών.
- Προσαρμογή και εργασία σε εργαστηριακό περιβάλλον που περιλαμβάνει: κανονισμό και ασφάλεια εργαστηρίου, χειρισμό αντιδραστηρίων, οργάνωση χρόνου πειραμάτων, τήρηση εργαστηριακού τετραδίου, τρόπους παρουσίασης αποτελεσμάτων, σύνταξη αναφοράς.
Σκοπός του Μαθήματος
- Κατανόηση δομικών χημικών εννοιών μέσω εργαστηριακής εφαρμογής
- Εκμάθηση βασικών πειραματικών τεχνικών
- Εξοικείωση στη χρήση απλών εργαστηριακών συσκευών.
- Προσαρμογή και εργασία σε εργαστηριακό περιβάλλον που περιλαμβάνει: κανονισμό και ασφάλεια εργαστηρίου, χειρισμό αντιδραστηρίων, οργάνωση χρόνου πειραμάτων, τήρηση εργαστηριακού τετραδίου, τρόπους παρουσίασης αποτελεσμάτων, σύνταξη αναφοράς.
Πληροφορίες
Βιβλιογραφία
- ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Π. ΑΚΡΙΒΟΣ, Γ. ΜΑΝΟΥΣΑΚΗΣ, ΧΡ. ΜΠΟΛΟΣ , Σ. ΠΑΠΑΣΤΕΦΑΝΟΥ, Α. ΣΥΓΚΟΛΛΙΤΟΥ-ΚΟΥΡΑΚΟΥ, Χ. ΧΑΤΖΗΚΩΣΤΑΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΖΗΤΗ, 2000, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
- ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΕΝΙΚΗΣ & ΑΝΟΡΓΑΝΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ , Μ. ΛΑΛΙΑ-ΚΑΝΤΟΥΡΗ, Σ. ΠΑΠΑΣΤΕΦΑΝΟΥ, Λ. ΤΖΑΒΕΛΛΑΣ, ΧΡ. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΖΗΤΗ, 2001, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Κανονισμός Εργαστηρίου
Σκοπός του παρόντος Κανονισμού είναι η διατύπωση βασικών κανόνων που διέπουν το Εργαστήριο Γενικής Χημείας Ι, οι οποίοι είναι απαραίτητο να τηρούνται προκειμένου να επιτευχθεί η εργαστηριακή εκπαίδευση των φοιτητών/-τριών κατά τον καλύτερο και ασφαλέστερο τρόπο.
- Πριν από την έναρξη του Εργαστηρίου, κάθε φοιτητής/-τρια υπογράφει σχετική δήλωση για την παραλαβή και τη χρέωση εργαστηριακής θέσης. Οι ασκούμενοι είναι υπεύθυνοι για τα όργανα/σκεύη που παραλαμβάνουν και είναι υποχρεωμένοι να τα παραδώσουν όλα στην κατάσταση που τα παρέλαβαν μετά το πέρας της εργαστηριακής περιόδου. Τυχόν θραύση σκεύους από ατύχημα θα πρέπει να δηλώνεται σε αντίστοιχη λίστα.
- Η προσέλευση στο Εργαστήριο πρέπει να γίνεται έγκαιρα, σύμφωνα με το πρόγραμμα. Καθυστέρηση στην προσέλευση σημαίνει αποκλεισμό από την άσκηση της ημέρας και απουσία.
- Η παρουσία των φοιτητών/-τριών στα εργαστήρια είναι υποχρεωτική. Η επιτυχής περάτωση των εργαστηρίων προϋποθέτει ανελλιπή προσέλευση. Μοναδική εξαίρεση είναι η περίπτωση ασθένειας και μόνον όταν συνοδεύεται από τα απαραίτητα ιατρικά δικαιολογητικά. Στην περίπτωση αυτή ο φοιτητής ασκείται σε επαναληπτικές Εργαστηριακές Ασκήσεις στο τέλος της περιόδου. Αν ο φοιτητής/-τρια οφείλει περισσότερες από μία ασκήσεις, επαναλαμβάνει όλη τη σειρά των Εργαστηριακών Ασκήσεων την επόμενη χρονιά.
- Οι φοιτητές/-τριες οφείλουν να προσέρχονται στο Εργαστήριο καλά προετοιμασμένοι στο θεωρητικό και πειραματικό μέρος της άσκησης, για λόγους εκπαιδευτικούς και για λόγους ασφάλειας, πράγμα που ελέγχεται από τους διδάσκοντες με ανάλογα ερωτήματα ή/και με γραπτά πρόχειρα διαγωνίσματα. Ανάλογα την επίδοση, οι διδάσκοντες μπορούν να διακόψουν τη διεξαγωγή της άσκησης.
- Χρόνια προβλήματα υγείας των φοιτητών/-τριών, τα οποία ενδέχεται να επηρεάσουν σοβαρά την υγεία τους κατά την εργαστηριακή εξάσκησή τους, πρέπει να δηλώνονται στους διδάσκοντες του εργαστηρίου, πριν αρχίσει η εκπαίδευσή τους προσκομίζοντας σχετική βεβαίωση για το πρόβλημα της υγείας τους με οδηγίες του θεράποντος ιατρού τους για ειδικό εξοπλισμό (π.χ. ειδική μάσκα, γάντια), καθώς και εξειδικευμένη φαρμακευτική αγωγή, τα οποία θα πρέπει οι ίδιοι/ες να προμηθευτούν και να χρησιμοποιήσουν. Πριν ξεκινήσει η εκπαίδευσή τους, οι συγκεκριμένοι/-ες φοιτητές/-τριες πρέπει να υπογράψουν υπεύθυνη δήλωση, ότι γνωρίζουν τους κινδύνους, που διατρέχουν από το συγκεκριμένο πρόβλημα της υγείας τους και ότι εξασκούνται στο Εργαστήριο Χημείας του Τμήματος με δική τους ευθύνη. Αν δεν το πράξουν δεν επιτρέπεται να ξεκινήσει η εξάσκησή τους.
- Καθόλη τη διάρκεια των πειραμάτων οι φοιτητές/-τριες θα πρέπει να φορούν προστατευτικά γυαλιά και εργαστηριακή ποδιά.
- Εντός του Εργαστηρίου δεν επιτρέπονται ανοιχτού τύπου υποδήματα και ρούχα π.χ. πέδιλα, σανδάλια, κοντά παντελόνια κτλ. Επίσης τα μακριά μαλλιά θα πρέπει να είναι μαζεμένα καθώς είναι πηγή αρκετών κινδύνων.
- Εντός του Εργαστηρίου απαγορεύεται αυστηρά το κάπνισμα και η κατανάλωση κάθε είδους (στερεάς ή υγρής) τροφής.
- Εντός του Εργαστηρίου δεν επιτρέπεται η χρήση συσκευών (π.χ. κινητού τηλεφώνου, ακουστικών).
- Ο πάγκος εργασίας καθώς και τα σκεύη/όργανα που χρησιμοποιούνται θα πρέπει να διατηρούνται καθαρά και τακτοποιημένα.
- Οποιοδήποτε ατύχημα, ακόμα και ασήμαντη αμυχή, θα πρέπει να αναφέρεται στο προσωπικό του εργαστηρίου.
- Απαγορεύεται ρητά η εκτέλεση πειραμάτων που δεν συμπεριλαμβάνονται στο εργαστηριακό φυλλάδιο του μαθήματος, καθώς και η οποιαδήποτε αυθαίρετη τροποποίηση της ακολουθητέας πειραματικής διαδικασίας
- Στις περιπτώσεις που κάποιος φοιτητής/-τρια δεν ακολουθεί τους κανόνες ασφαλείας αποβάλλεται από την αίθουσα του εργαστηρίου και καταχωρείται στους απόντες για την συγκεκριμένη άσκηση
- Μετά το τέλος των ασκήσεων οι φοιτητές/-τριες πρέπει να καθαρίζουν τις θέσεις εργασίας τους και να παραδίδουν το σύνολο των πειραματικών μετρήσεών τους. Πριν την αποχώρηση από το εργαστήριο είναι υποχρεωτικό το πλύσιμο των χεριών.
- Όλοι οι φοιτητές/-τριες οφείλουν να τηρούν ακριβές εργαστηριακό τετράδιο στο οποίο καταγράφονται όλες οι μετρήσεις και παρατηρήσεις τους. Δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται πρόχειρα σημειώματα ώστε να αποφεύγεται πιθανή απώλειά τους ή τυχόν λάθη κατά την αντιγραφή. Το εργαστηριακό τετράδιο θα πρέπει διατηρείται καθαρό και ευανάγνωστο.
- Σε τακτά χρονικά διαστήματα θα γίνεται πρόχειρο διαγώνισμα διάρκειας περίπου 15 λεπτών. Το πρόχειρο διαγώνισμα θα αφορά γραπτή εξέταση στα παρακάτω: (α) στο θεωρητικό υπόβαθρο κάθε άσκησης, (β) σε ποια αρχή βασίζεται το πείραμα της ημέρας, (γ) ποια μεθοδολογία θα ακολουθηθεί στο πείραμα, (δ) ποιες αντιδράσεις λαμβάνουν χώρα κτλ
- Ο Εργαστηριακός βαθμός διαμορφώνεται λαμβάνοντας υπ’ όψη τη συνολική εικόνα και συμπεριφορά του/της φοιτητή/-τριας, τα πρόχειρα διαγωνίσματα, την εργαστηριακή επίδοση, τα πειραματικά αποτελέσματα όπως παρουσιάζονται στις αναφορές και την τήρηση του εργαστηριακού τετραδίου.
Περιεχόμενο μαθήματος
- Εισαγωγή -Διαλύματα
- Διαχωρισμός Φάσεων-Χημική ισορροπία
- Ηλεκτρολύτες
- Υδρόλυση αλάτων-Ρυθμιστικά Διαλύματα
- Ογκομετρική ανάλυση (Οξυμετρία-Αλκαλιμετρία)
- Ογκομετρική ανάλυση (Συμπλοκομετρία)
- Οξείδωση αναγωγή
- Φασματοφωτομετρία υπεριώδους ορατού
Βιβλιογραφία
|
Κανονισμός Εργαστηρίου
Σκοπός του παρόντος Κανονισμού είναι η διατύπωση βασικών κανόνων που διέπουν το Εργαστήριο Γενικής Χημείας Ι, οι οποίοι είναι απαραίτητο να τηρούνται προκειμένου να επιτευχθεί η εργαστηριακή εκπαίδευση των φοιτητών/-τριών κατά τον καλύτερο και ασφαλέστερο τρόπο.
- Πριν από την έναρξη του Εργαστηρίου, κάθε φοιτητής/-τρια υπογράφει σχετική δήλωση για την παραλαβή και τη χρέωση εργαστηριακής θέσης. Οι ασκούμενοι είναι υπεύθυνοι για τα όργανα/σκεύη που παραλαμβάνουν και είναι υποχρεωμένοι να τα παραδώσουν όλα στην κατάσταση που τα παρέλαβαν μετά το πέρας της εργαστηριακής περιόδου. Τυχόν θραύση σκεύους από ατύχημα θα πρέπει να δηλώνεται σε αντίστοιχη λίστα.
- Η προσέλευση στο Εργαστήριο πρέπει να γίνεται έγκαιρα, σύμφωνα με το πρόγραμμα. Καθυστέρηση στην προσέλευση σημαίνει αποκλεισμό από την άσκηση της ημέρας και απουσία.
- Η παρουσία των φοιτητών/-τριών στα εργαστήρια είναι υποχρεωτική. Η επιτυχής περάτωση των εργαστηρίων προϋποθέτει ανελλιπή προσέλευση. Μοναδική εξαίρεση είναι η περίπτωση ασθένειας και μόνον όταν συνοδεύεται από τα απαραίτητα ιατρικά δικαιολογητικά. Στην περίπτωση αυτή ο φοιτητής ασκείται σε επαναληπτικές Εργαστηριακές Ασκήσεις στο τέλος της περιόδου. Αν ο φοιτητής/-τρια οφείλει περισσότερες από μία ασκήσεις, επαναλαμβάνει όλη τη σειρά των Εργαστηριακών Ασκήσεων την επόμενη χρονιά.
- Οι φοιτητές/-τριες οφείλουν να προσέρχονται στο Εργαστήριο καλά προετοιμασμένοι στο θεωρητικό και πειραματικό μέρος της άσκησης, για λόγους εκπαιδευτικούς και για λόγους ασφάλειας, πράγμα που ελέγχεται από τους διδάσκοντες με ανάλογα ερωτήματα ή/και με γραπτά πρόχειρα διαγωνίσματα. Ανάλογα την επίδοση, οι διδάσκοντες μπορούν να διακόψουν τη διεξαγωγή της άσκησης.
- Χρόνια προβλήματα υγείας των φοιτητών/-τριών, τα οποία ενδέχεται να επηρεάσουν σοβαρά την υγεία τους κατά την εργαστηριακή εξάσκησή τους, πρέπει να δηλώνονται στους διδάσκοντες του εργαστηρίου, πριν αρχίσει η εκπαίδευσή τους προσκομίζοντας σχετική βεβαίωση για το πρόβλημα της υγείας τους με οδηγίες του θεράποντος ιατρού τους για ειδικό εξοπλισμό (π.χ. ειδική μάσκα, γάντια), καθώς και εξειδικευμένη φαρμακευτική αγωγή, τα οποία θα πρέπει οι ίδιοι/ες να προμηθευτούν και να χρησιμοποιήσουν. Πριν ξεκινήσει η εκπαίδευσή τους, οι συγκεκριμένοι/-ες φοιτητές/-τριες πρέπει να υπογράψουν υπεύθυνη δήλωση, ότι γνωρίζουν τους κινδύνους, που διατρέχουν από το συγκεκριμένο πρόβλημα της υγείας τους και ότι εξασκούνται στο Εργαστήριο Χημείας του Τμήματος με δική τους ευθύνη. Αν δεν το πράξουν δεν επιτρέπεται να ξεκινήσει η εξάσκησή τους.
- Καθόλη τη διάρκεια των πειραμάτων οι φοιτητές/-τριες θα πρέπει να φορούν προστατευτικά γυαλιά και εργαστηριακή ποδιά.
- Εντός του Εργαστηρίου δεν επιτρέπονται ανοιχτού τύπου υποδήματα και ρούχα π.χ. πέδιλα, σανδάλια, κοντά παντελόνια κτλ. Επίσης τα μακριά μαλλιά θα πρέπει να είναι μαζεμένα καθώς είναι πηγή αρκετών κινδύνων.
- Εντός του Εργαστηρίου απαγορεύεται αυστηρά το κάπνισμα και η κατανάλωση κάθε είδους (στερεάς ή υγρής) τροφής.
- Εντός του Εργαστηρίου δεν επιτρέπεται η χρήση συσκευών (π.χ. κινητού τηλεφώνου, ακουστικών).
- Ο πάγκος εργασίας καθώς και τα σκεύη/όργανα που χρησιμοποιούνται θα πρέπει να διατηρούνται καθαρά και τακτοποιημένα.
- Οποιοδήποτε ατύχημα, ακόμα και ασήμαντη αμυχή, θα πρέπει να αναφέρεται στο προσωπικό του εργαστηρίου.
- Απαγορεύεται ρητά η εκτέλεση πειραμάτων που δεν συμπεριλαμβάνονται στο εργαστηριακό φυλλάδιο του μαθήματος, καθώς και η οποιαδήποτε αυθαίρετη τροποποίηση της ακολουθητέας πειραματικής διαδικασίας
- Στις περιπτώσεις που κάποιος φοιτητής/-τρια δεν ακολουθεί τους κανόνες ασφαλείας αποβάλλεται από την αίθουσα του εργαστηρίου και καταχωρείται στους απόντες για την συγκεκριμένη άσκηση
- Μετά το τέλος των ασκήσεων οι φοιτητές/-τριες πρέπει να καθαρίζουν τις θέσεις εργασίας τους και να παραδίδουν το σύνολο των πειραματικών μετρήσεών τους. Πριν την αποχώρηση από το εργαστήριο είναι υποχρεωτικό το πλύσιμο των χεριών.
- Όλοι οι φοιτητές/-τριες οφείλουν να τηρούν ακριβές εργαστηριακό τετράδιο στο οποίο καταγράφονται όλες οι μετρήσεις και παρατηρήσεις τους. Δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται πρόχειρα σημειώματα ώστε να αποφεύγεται πιθανή απώλειά τους ή τυχόν λάθη κατά την αντιγραφή. Το εργαστηριακό τετράδιο θα πρέπει διατηρείται καθαρό και ευανάγνωστο.
- Σε τακτά χρονικά διαστήματα θα γίνεται πρόχειρο διαγώνισμα διάρκειας περίπου 15 λεπτών. Το πρόχειρο διαγώνισμα θα αφορά γραπτή εξέταση στα παρακάτω: (α) στο θεωρητικό υπόβαθρο κάθε άσκησης, (β) σε ποια αρχή βασίζεται το πείραμα της ημέρας, (γ) ποια μεθοδολογία θα ακολουθηθεί στο πείραμα, (δ) ποιες αντιδράσεις λαμβάνουν χώρα κτλ
- Ο Εργαστηριακός βαθμός διαμορφώνεται λαμβάνοντας υπ’ όψη τη συνολική εικόνα και συμπεριφορά του/της φοιτητή/-τριας, τα πρόχειρα διαγωνίσματα, την εργαστηριακή επίδοση, τα πειραματικά αποτελέσματα όπως παρουσιάζονται στις αναφορές και την τήρηση του εργαστηριακού τετραδίου.
Περιεχόμενο μαθήματος
- Εισαγωγή -Διαλύματα
- Διαχωρισμός Φάσεων-Χημική ισορροπία
- Ηλεκτρολύτες
- Υδρόλυση αλάτων-Ρυθμιστικά Διαλύματα
- Ογκομετρική ανάλυση (Οξυμετρία-Αλκαλιμετρία)
- Ογκομετρική ανάλυση (Συμπλοκομετρία)
- Οξείδωση αναγωγή
- Φασματοφωτομετρία υπεριώδους ορατού
Ημερολόγιο
Ανακοινώσεις
- Πέμπτη, 11 Σεπτεμβρίου 2025